Chełmskie sprawy karne z okresu stanu wojennego (1982 – 83) – Jerzy Masłowski

W opublikowanym na stronach IPN ogólnopolskim „Elektronicznym inwentarzu archiwalnym akt spraw karnych z okresu stanu wojennego” po raz pierwszy publicznie możemy zapoznać się ze skalą represji komunistycznego aparatu esbecko – prokuratorsko – sędziowskiego wobec społeczeństwa chełmskiego. Nie są to niestety wszystkie sprawy z lat 1982 – 83, gdyż jak zastrzegają twórcy inwentarza umieszczono w nim: „informacje wyłącznie na podstawie zachowanych akt. Część akt spraw dotyczących osób represjonowanych z powodów politycznych w okresie stanu wojennego nie zachowała się do dnia dzisiejszego”.

W przypadku Chełma wiadomo na przykład o tzw. sprawie kolporterów chełmskiego regionu „Solidarności”, która miała rozpocząć się w sądzie rejonowym w Chełmie 15 grudnia 1981 roku, ale z chwilą wprowadzenia stanu wojennego została przeniesiona do Lublina do prokuratury wojskowej (oskarżeni Barbara Korol, Tadeusz Pyrtak, Janusz Adrianow, Cezary Lipert, Zbigniew Herman, i Mirosław Misiec), która w styczniu 1983 roku ostatecznie wobec ostatniego z podejrzanych umorzyła postępowanie.

W inwentarzu znalazłem 13 spraw karnych dotyczących mieszkańców ówczesnego województwa chełmskiego prowadzonych przez sady w Chełmie, Krasnymstawie i Włodawie a także 1 sprawę przeciwko internowanym we Włodawie działaczom NSZZ „Solidarność” i 2 przed Sądem Warszawskiego Okręgu Wojskowego – Ośrodek Zamiejscowy Lublin.

Pierwsza z rozpraw przed sadem wojskowym (rozpoczęta 19 maja 1982 roku i zakończona wyrokiem skazującym 19 czerwca 1982r.) dotyczyła działaczy NSZZ „Solidarność” z Krasnegostawu: Juliana Psujka, Macieja Psujka (bracia), Wacława Rzeczyckiego, Andrzeja Klisowskiego, i Wojciecha Mielnickiego.

J. Psujka, W. Mielnickiego i W. Rzeczyckiego oskarżono o udział w Oddziale Krasnostawskim Ogólnopolskiego Komitetu Oporu „Solidarności” (tzw. OKO) i „sporządzanie w celu rozpowszechnienia plakatów rysunkowych wyszydzających i poniżających naczelny organ Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej tj. Sejm”, a pozostałych o kontynuowanie działalności związkowej. Wszyscy zostali skazani na kary pozbawienia wolności z zawieszeniem. Najwyższe wyroki otrzymali J. Psujek i W. Rzeczycki – po 2 lata więzienia w zawieszeniu na 5 lat. Dodatkowo orzeczono kilkudziesięciotysięczne kary grzywny, a w przypadku Juliana Psujka także dozór kuratora sadowego.

Druga rozprawa przed sądem wojskowym toczyła się przeciwko lubelskim działaczom Konfederacji Polski Niepodległej, wśród których znalazł się również Chełmianin Janusz Sobański. To on ze wszystkich sadzonych w stanie wojennym Chełmian otrzymał najwyższy wyrok – karę 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności i utratę praw publicznych na okres lat trzech.

Wszystkie sprawy toczyły się w trybie doraźnym i najczęściej obejmowały zarzuty z dekretu o wprowadzeniu stanu wojennego.

Najmłodsi skazani Piotr Tadaniewicz i Dariusz Nowosad z Dorohuska liczyli sobie po lat 13 (urodzeni w 1969 roku) i zostali 14 grudnia 1982 roku uznani za winnych tego, że:

„I. w dniu 9.XI.1982 r. w Dorohusku w godzinach wieczornych działając wspólnie znieważyli pomnik poległych za wyzwolenie ojczyzny w latach 1939-45 przez pomalowanie go farba olejną;

II. w czasie i miejscu opisanym jak w pkt. I działając wspólnie po ręcznym wykonaniu rozklejali ulotki o treści poniżającej ustrój oraz godzące w jedność sojuszniczą z państwem sprzymierzonym, co mogło wywołać niepokój publiczny lub rozruchy.”

Wraz z Krzysztofem Babiarzem ( ich o rok starszym kolegą) ( zostali skazani przez Sąd Rejonowy w Chełmie z przewodniczącym składu sędziowskiego J. Ziemińskim na dozór kuratora sadowego i pokrycie kosztów procesu.

Najstarszy oskarżony Olgierd Sawa urodził się w 1920 roku (62 lata) i sadzony był za to że: „przechowywał w celu rozpowszechniania różnego rodzaju materiały propagandowe Związku w postaci ulotek zawierających treści antypaństwowe i antypartyjne”.

W pierwszym „chełmskim” procesie stanu wojennego (Data rozpoczęcia sprawy – 30-01-1982) sadzeni byli między innymi Piotr Adamczyk (lat 56) i jego syn Leszek (lat 30). Ojciec otrzymał wyrok 2 lata (w zawieszeniu na 4), a syn 1 rok i 6 miesięcy (po rewizji Sąd Najwyższy zawiesił wykonanie kary na okres lat 4).

W czterech odrębnych procesach sadzono 13 nieletnich uczniów z Dorohuska, Chełma, Krasnegostawu i Włodawy.

W procesie „chełmskim” w lutym – marcu 1982 roku sądzono 5 uczniów szkół średnich o to, że: „od dnia 12 grudnia 1981 r. do lutego 1982 r. w Chełmie działając wspólnie przy użyciu ręcznie wykonanych matryc i wyżymaczki do pralki mechanicznej a także odręcznie sporządzali w celu rozpowszechniania plakaty i ulotki o treści poniżającej ustrój i naczelne organa oraz godzące w jedność sojuszniczą z państwem sprzymierzonym co mogło wywołać niepokój publiczny lub rozruchy”. Oskarżenie przygotował prokurator z Prokuratury Rejonowej w Chełmie Andrzej Niewielski.

Sąd w składzie: J. Ziemiński -przewodniczący, Zofia Pawłowska – sędzia zawodowy, Z. Berezecki i R. Stępkowski – ławnicy skazał: Jacka Wojtowicza, Piotra Ordyczyńskiego, Krzysztofa Popka, Stanisława Gromadzkiego i Mirosława Pękałę na: „umieszczenie w Zakładzie Poprawczym w zawieszeniu na czas jednego roku. Orzeczono dozór kuratora sądowego na czas próby”.

Podobne zarzuty w październiku 1882 roku usłyszeli uczniowie z Krasnegostawu Joanna Kiszczak, Mariusz Stęgierski, Małgorzata Żurek i Beata Książek, którym nie wymieniony z imienia i nazwiska w aktach sprawy prokurator, zarzucił „sporządzanie i kolportowanie ulotek o treści zniesławiającej organa Milicji Obywatelskiej”. Sąd Rejonowy – Wydział dla Nieletnich w Krasnymstawie w składzie: J. Chojnacka – przewodnicząca, A. Jaciuk i B. Sałamach – ławnicy skazał Beatę Książek i Małgorzatę Żurek na dozór kuratora sadowego. Mariusz Stęgierski został „oddany pod odpowiedzialny dozór rodziców”, a Joanna Kiszczak – uniewinniona.

Sądzony w lutym 1982 roku w „procesie włodawskim” piętnastoletni Andrzej Perucki został przez prokuratora Stanisława Zakrzewskiego oskarżony o to, że: „31 grudnia 1981 r. we Włodawie w miejscach publicznych rozlepiał ulotki o treści znieważającej Polską Zjednoczoną Partię Robotniczą oraz sporządził i posiadał plakaty o treści znieważającej Polską Zjednoczoną Partię Robotniczą i organy Milicji Obywatelskiej”.

Sąd Rejonowy w składzie: Ryszard Kotowód – przewodniczący, Jan Gawroński i Stanisław Kapica – ławnicy skazał go na „umieszczenie w zakładzie poprawczym w zawieszeniu na okres 3 lat. Orzeczono dozór kuratora zawodowego”.

Prokuratorzy z Włodawy: Zbigniew Betka, Grzegorz Dynkiewicz i Stanisław Zakrzewski przygotowali akt oskarżenia wobec 3 internowanych działaczy NSZZ „Solidarność” osadzonych w ośrodku dla internowanych we włodawskim więzieniu. Oskarżono:

Stanisława Boruckiego z Zamościa o to, że „I. w okresie od stycznia do lutego 1982 r. we Włodawie w miejscowym Ośrodku Odosobnienia w zamiarze znieważenia Prezesa Rady Ministrów PRL gen. Wojciecha Jaruzelskiego i Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego sporządzał i gromadził pisma o treści antypaństwowej, jednakże zamierzonego skutku nie osiągnął, gdyż pisma te przed ich rozpowszechnieniem zostały mu odebrane przez służbę ochrony Ośrodka Odosobnienia; II. w czasie i miejscu jak w pkt. I w zamiarze zniesławienia Prezesa Rady Ministrów PRL gen. Wojciecha Jaruzelskiego, sporządzał i przechowywał z zamiarem rozpowszechnienia pisma o treści, które mogłyby go narazić na utratę zaufania potrzebnego dla zajmowanego stanowiska, jednakże zamierzonego skutku nie osiągnął, gdyż pisma te przed ich rozpowszechnieniem zostały mu odebrane przez służbę ochrony Ośrodka Odosobnienia.”
Krzysztofa Goławskiego z Siedlec o to, że „w okresie od stycznia do lutego 1982 r. we Włodawie będąc internowanym i przebywając w Ośrodku Odosobnienia, tworzył formy i struktury organizacyjne Związku Zawodowego „Solidarność”, którego działalność w tym czasie była zawieszona z mocy przepisów art. 4 ust. 1 pkt. 1 dekretu z dnia 12.12.1981 r. o stanie wojennym i zarządzenia Nr 51 Prezesa Rady Ministrów z dnia 13.XII.1981 r. /MP nr 30, poz. 237/ w ten sposób, że wyrabiał i podpisywał legitymacje dla członków zawieszonego NSZZ „Solidarność”, a następnie legitymacje te za pośrednictwem innych osób doręczał adresatom.”
Krzysztofa Górę o to, że: „I. daty bliżej nieustalonej w okresie od stycznia do lutego 1982 r. we Włodawie w miejscowym Ośrodku Odosobnienia sporządzał, a następnie rozpowszechniał wśród internowanych pisma szkalujące Prezesa Rady Ministrów PRL-gen. Wojciecha Jaruzelskiego i Wojskową Radę Ocalenia Narodowego; II. w czasie i miejscu jak w pkt. I pomówił Prezesa Rady Ministrów PRL-gen. Wojciecha Jaruzelskiego w przygotowanych przez siebie i przekazanych do dalszego rozprowadzenia pismach o zdradę Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, które to pomówienie mogło narazić Prezesa Rady Ministrów na utratę zaufania potrzebnego dla zajmowanego stanowiska.”.

Sąd Rejonowy w składzie: Henryk Kuźma – przewodniczący, Edmund Milewski i Wiesław Panek – ławnicy, uznał wszystkich oskarżonych za winnych popełnienia zrzucanych im czynów i skazał na kary grzywny od 20 000 do 30 000 złotych.

Ostatnią chronologicznie (data rozpoczęcia sprawy 22-12-1982, data zakończenia 15-04-1983) była sprawa karna Ryszarda Jankowskiego z Chełma oskarżonego o to, że „będąc członkiem NSZZ „Solidarność” nie zaniechał działalności związkowej przez to, że sporządzał ulotki o treści nawołującej do przeprowadzenia w dn. 13-16.03.1982 r. akcji protestacyjnej w Chełmie”. Akt oskarżenia przygotowała prokurator Barbara Guz. Sąd w składzie: Z. Sadurski – przewodniczący, Ł. Zabłocka i M. Znajomka – ławnicy skazał go na: „1 rok i 6 miesięcy pozbawienia wolności w zawieszeniu na 3 lata. Orzeczono grzywnę w wysokości 20000 zł. Na poczet grzywny zaliczono areszt tymczasowy w okresie od 20.12.1982 r. do 15.04.1983 r., przyjmując, że jeden dzień aresztu jest równoważny grzywnie w wysokości 500 zł”.

W 14 sprawach toczących się przed sadami stanu wojennego oskarżono 42 osoby.

W pierwszej i największej w regionie chełmskim sprawie z dekretu o stanie wojennym (30 stycznia 1982 – 4 marzec 1982) sadzono 7 członków NSZZ „Solidarność” : Piotra Adamczyka, Leszka Adamczyka, Zbigniewa Guca, Jana Dybkowskiego, Jana Pietucha, Tadeusza Łosia i Edwarda Szajnogę.

Oskarżało ich 4 prokuratorów: Alicja Grzegorczyk, Barbara Guz, Stanisław Szantyka i Czesław Wajda. Rozprawa odbyła się przed Sądem Wojewódzkim w Lublinie. Najwyższe wyroki otrzymali: Zbigniew Guc – 2 lata więzienia, Edward Szajnoga i Jan Dybkowski – 1 rok i 6 miesięcy. W przypadku 2 oskarżonych – J. Pietrucha i T. Łosia, których uznano winnymi zarzuconych im czynów, sad odstąpił od wymierzenia kary.

W procesy polityczne stanu wojennego czynnie zaangażowanych było 13 chełmskich prokuratorów. Niektórzy z nich oskarżali w kilku sprawach ( Barbara Guz – 6, M. Popko – 5, A. Niewielski, S. Szantyka i Z. Betka – po 3).

.W tych procesach wyroki ferowało 9 sędziów. Sędziowie J. Ziemiński i A Buczyńska występują w dwóch sprawach, pozostali sądzili w pojedynczych procesach.

W przypadku sprawy karnej przeciwko Elżbiecie Wątrobie-Gacek, Zdzisławowi Mielniczukowi i Annie Gałan akta zostały częściowo zniszczone i w inwentarzu IPN nie ma nazwisk sędziów, którzy wydali wyroki skazujące w/w oskarżonych.

W sprawie przeciwko Danucie Pleczuk i Marianowi Jokiszowi sad w składzie: A. Cabaj – przewodniczący, J. Pawluk i M. Drozda – ławnicy, uniewinnił oboje oskarżonych. Rewizje od wyroku złożył prokurator rejonowy argumentując, ze sad w Chełmie popełnił: „błąd w ustaleniach faktycznych polegający na niedostatecznym rozważeniu przez Sąd całokształtu okoliczności ujawnionych w toku śledztwa i uznaniu, iż przyjęcie oraz przechowywanie przez oskarżonych Danutę Pleczuk i Mariana Jokisza nielegalnej literatury związkowej wydanej w okresie obowiązywania stanu wojennego nie stanowi kontynuowania działalności w zawieszonym Niezależnym Samorządnym Związku Zawodowym „Solidarność” – co w konsekwencji doprowadziło do uniewinnienia oskarżonych od dokonania zarzucanego im czynu. Podnosząc ten zarzut – w oparciu art. 386 § 2 kpk wnoszę o: zmianę zaskarżonego wyroku przez uznanie oskarżonych Danuty Pleczuk i Mariana Jokisza za winnych dokonania zarzucanego im czynu i wymierzenie za ten czyn kary pozbawienia wolności w granicach wniosku złożonego przez oskarżyciela publicznego na rozprawie głównej”.

Sąd Wojewódzki nie uznał argumentacji prokuratora (mimo iż w sprawę zaangażowanych było aż 5 prokuratorów chełmskich (w tym Longina Ziemińska z prokuratury wojewódzkiej) i utrzymał wyrok uniewinniający.

Postępowanie karne przeciwko Zofii Piekarskiej, Reginie Smadze, Andrzejowi Białkowskiemu i Eleonorze Olszewskiej z art. 46 ust. 1 dekretu o stanie wojennym podejrzanych o kontynuowanie działalności w NSZZ „Solidarność” oraz sporządzanie i rozpowszechnianie ulotek o treści związkowej i antypaństwowej po 3 miesiącach prowadzenia dochodzenia „Prokuratura Rejonowa w Chełmie postanowieniem z dn. 30.10.1982 r. umorzyła wobec braku dowodów zaistnienia przestępstwa”.

Jako przewodniczący chełmskiego zespołu ds. weryfikacji funkcjonariuszy SB w 1990 roku usłyszałem z ust jednego z członków centralnej komisji weryfikacyjnej zarzut, że zbyt ostro potraktowaliśmy miejscowych esbeków, gdyż w naszym województwie prawie nie było opozycji, a tym samym prześladowań i procesów politycznych. Te same zarzuty powtórzył w lipcu 1991 roku ówczesny wiceminister spraw wewnętrznych w rządzie Tadeusza Mazowieckiego (a zarazem przewodniczący centralnej komisji weryfikacyjnej SB i pierwszy szef Urzędu Ochrony Państwa) Krzysztof Kozłowski odpowiadając na pytanie dziennikarzy ( „Gliniarz z Tygodnika” . Rozmowa z byłym ministrem spraw wewnętrznych Krzysztofem Kozłowskim. Polska Oficyna Wydawnicza BGW, brak roku i miejsca wydania, s. 43):

„Proszę sobie wyobrazić, że na przykład w niektórych małych miastach wojewódzkich, gdzie przecież tak naprawdę nic się nie działo w latach ubiegłych zweryfikowano negatywnie prawie 80 procent byłych funkcjonariuszy, a w gdańsku, gdzie SB była szczególnie aktywna w walce z podziemiem tylko 8 procent”.

Wówczas nie były dostępne akta wymienione w inwentarzu IPN, a tylko nieliczni działacze podziemia chełmskiego mięli odwagę zgłosić do komisji przypadki prześladowania przez miejscowych esbeków. A przecież akty oskarżenia i procesy w wyżej wymienionych sprawach to przede wszystkim plon ich codziennej mozolnej pracy, głównie z tak zwanymi źródłami osobowymi czyli donosicielami ulokowanymi w poszczególnych zakładach pracy i środowiskach.

Niniejszy tekst, będący jedynie zasygnalizowaniem problemu komunistycznych represji z okresu stanu wojennego w naszym regionie dedykuję członkom Rodzin tych spośród oskarżonych, którzy odeszli do Wieczności nie doczekawszy się chociaż symbolicznego zadośćuczynienia ani ze strony nowej Polski, ani tym bardziej ze strony ich komunistycznych prześladowców.

(Informacje ze strony IPN – zakładka POMOCE ARCHIWALNE z dnia 11.03.2010r.)

WYKAZ SPRAW:

1. Sprawa karna przeciwko Piotrowi Adamczykowi, Leszkowi Adamczykowi, Zbigniewowi Gucowi, Janowi Dybkowskiemu, Janowi Pietuchowi, Tadeuszowi Łosiowi, Edwardowi Szajnodze z art. 46 ust. 1 Dekretu z dn. 12.12.1981 r. „o stanie wojennym” i art. 1 ust. 1 pkt 5 Dekretu z dnia 12.12.1981 r. „o postępowaniach szczególnych w sprawach o przestępstwa i wykroczenia w czasie obowiązywania stanu wojennego”.

Data rozpoczęcia sprawy – 30-01-1982
Data zakończenia sprawy – 04-03-1982.

2. Sprawa karna przeciwko Krzysztofowi Górze, Stanisławowi Boruckiemu, Krzysztofowi Goławskiemu. Oskarżeni o to, że w okresie internowania sporządzali i kolportowali dokumenty, znieważające organa władzy PRL.

Data rozpoczęcia sprawy – 11-03-1982
Data zakończenia sprawy – 14-10-1982.

3. Sprawa karna przeciwko Danucie Pleczuk i Marianowi Jokiszowi z art. 46 ust. 1 Dekretu z dn. 12.12.1981 r. Oskarżeni o kontynuowanie działalności w zawieszonym NSZZ „Solidarność” przez to, że sporządzali i rozpowszechniali plakaty i ulotki tego związku o treści antypaństwowej.

Data rozpoczęcia sprawy – 09-02-1982
Data zakończenia sprawy – 16-07-1982.

4. Sprawa karna z art. 48 ust. 2 i 3 Dekretu o stanie wojennym w zw. z art. 133, 270 § 1 i 273 kk. przeciwko Krzysztofowi Popkowi, Stanisławowi Gromadzkiemu, Mirosławowi Pękale, Jackowi Wójtowiczowi i Piotrowi Ordyczyńskiemu. Oskarżeni o powielanie i kolportowanie ulotek o treści antypaństwowej na ter. Chełma.

Data rozpoczęcia sprawy – 16-02-1982
Data zakończenia sprawy -31-03-1982.

5. Sprawa karna przeciwko Andrzejowi Peruckiemu z art. 237 kk. Oskarżony o kolportaż ulotek o treści szkalującej PZPR i władze PRL.

Data rozpoczęcia sprawy – 16-02-1982
Data zakończenia sprawy- 01-03-1982.

6. Sprawa karna przeciwko Piotrowi Opoździe, Januszowi Sobańskiemu i Cezaremu Józefowi Wachowi. Oskarżeni o przynależność do nielegalnej organizacji o charakterze zbrojnym pod nazwą Polski Ruch Oporu oraz nielegalne posiadanie broni oraz przygotowanie do akcji której celem było rozbrojenie patrolu sił porządkowych na jednej z ulic Lublina.

Data rozpoczęcia sprawy – 15-03-1982
Data zakończenia sprawy – 05-05-1982.

7. Sprawa karna przeciwko Julianowi Psujkowi, Wacławowi Rzeczyckiemu, Andrzejowi Klisowskiemu, Maciejowi Psujkowi, Wojciechowi Mielnickiemu. Oskarżeni o kontynuowanie działalności w zawieszonym NSZZ „Solidarność” na terenie Krasnegostawu.

Data rozpoczęcia – 19.05.1982
Data zakończenia – 19.06.1982.

8. Sprawa karna przeciwko Elżbiecie Wątrobie-Gacek, Zdzisławowi Mielniczukowi i Annie Gałan. Oskarżeni o kontynuowanie działalności związkowej w zawieszonym NSZZ „Solidarność” i rozpowszechnianie na terenie Chełma biuletynu tego związku o nazwie „Wolant”.

Data rozpoczęcia – 11.06.1982
Data zakończenia – 18.11.1982.

9. Sprawa karna przeciwko Olgierdowi Sawie z art. 46 ust. 1 Dekretu z 12.12.1981 r. Oskarżony o kontynuowanie działalności w zawieszonym NSZZ „Solidarność” i przechowywanie ulotek tego związku na ter. Chełma.

Data rozpoczęcia sprawy – 01-07-1982
Data zakończenia sprawy – 31-05-1983.

10. Sprawa karna przeciwko Antoniemu Chorzewskiemu i Wojciechowi Kuźmie z art. 178 § 1 kk i art. 181 § 1 kk w zw. z art. 10 § 2 kk. Oskarżeni o pomówienie i znieważenie Prezesa Rady Ministrów PRL gen. Wojciecha Jaruzelskiego przez rozpowszechnianie jego fotografii z napisem „NAJEMNIK” w dn. 19.08.1982 r. na terenie Chełma.

Data rozpoczęcia sprawy – 19-08-1982
Data zakończenia sprawy – 26-11-1982.

11. Postępowanie karne przeciwko Zofii Piekarskiej, Reginie Smadze, Andrzejowi Białkowskiemu i Eleonorze Olszewskiej z art. 46 ust. 1 dekretu o stanie wojennym. Podejrzani o kontynuowanie działalności w zawieszonym NSZZ „Solidarność” oraz sporządzanie i rozpowszechnianie ulotek o treści o treści związkowej i antypaństwowej.

Data rozpoczęcia – 27.08.1982
Data zakończenia – 30.10.1982.

12. Sprawa karna przeciwko Joannie Kiszczak, Mariuszowi Stęgierskiemu, Małgorzacie Żurek i Beacie Książek z art. 237 kk. Oskarżeni o sporządzanie i kolportowanie ulotek o treści zniesławiającej organa MO.

Data rozpoczęcia sprawy – 14-09-1982
Data zakończenia sprawy – 29-10-1982.

13. Sprawa karna przeciwko Ryszardowi Pędzińskiemu, Małgorzacie Sieduszewskiej i Marianowi Kryłowiczowi. Oskarżeni o nie zanichanie działalności związkowej w zawieszonym NSZZ „Solidarność” i kolportaż materiałów tego związku.

Data rozpoczęcia sprawy – 29-09-1982
Data zakończenia sprawy – 22-03-1983.

14. Sprawa karna przeciwko Dariuszowi Nowosadowi, Krzysztofowi Babiarzowi i Piotrowi Tadaniewiczowi z art. 48 ust. 2 i 3 Dekretu o stanie wojennym. Oskarżeni o znieważenie pomnika wdzięczności w Dorohusku i rozklejanie ulotek o treści poniżającej ustrój i godzące w jedność sojuszniczą z ZSRR.

Data rozpoczęcia sprawy – 10-11-1982
Data zakończenia sprawy – 14-12-1982.

15. Sprawa karna przeciwko Ryszardowi Jankowskiemu z art. 46 ust. 1 i 2 dekretu z dn. 12.12.1981 r. o stanie wojennym. Oskarżony o to, że będąc członkiem NSZZ „Solidarność” nie zaniechał działalności związkowej przez to, że sporządzał ulotki o treści nawołującej do przeprowadzenia w dn. 13-16.03.1982 r. akcji protestacyjnej w Chełmie.

Data rozpoczęcia sprawy – 22-12-1982
Data zakończenia sprawy – 15-04-1983.

PROKURATORZY:

Guz Barbara – Prokuratura Rejonowa – Chełm.

Sprawa karna przeciwko Dariuszowi Nowosadowi, Krzysztofowi Babiarzowi i Piotrowi Tadaniewiczowi z art. 48 ust. 2 i 3 Dekretu o stanie wojennym. Oskarżeni o znieważenie pomnika wdzięczności w Dorohusku i rozklejanie ulotek o treści poniżającej ustrój i godzące w jedność sojuszniczą z ZSRR.
Sprawa karna przeciwko Piotrowi Adamczykowi, Leszkowi Adamczykowi, Zbigniewowi Gucowi, Janowi Dybkowskiemu, Janowi Pietuchowi, Tadeuszowi Łosiowi, Edwardowi Szajnodze z art. 46 ust. 1 Dekretu z dn. 12.12.1981 r. „o stanie wojennym” i art. 1 ust. 1 pkt. 5 Dekretu z dnia 12.12.1981 r. „o postępowaniach szczególnych w sprawach o przestępstwa i wykroczenia w czasie obowiązywania stanu wojennego”.
Sprawa karna przeciwko Ryszardowi Jankowskiemu z art. 46 ust. 1 i 2 dekretu z dn. 12.12.1981 r. o stanie wojennym. Oskarżony o to, że będąc członkiem NSZZ „Solidarność” nie zaniechał działalności związkowej przez to, że sporządzał ulotki o treści nawołującej do przeprowadzenia w dn. 13-16.03.1982 r. akcji protestacyjnej w Chełmie.
Sprawa karna przeciwko Olgierdowi Sawie z art. 46 ust. 1 Dekretu z 12.12.1981 r. Oskarżony o kontynuowanie działalności w zawieszonym NSZZ „Solidarność” i przechowywanie ulotek tego związku na ter. Chełma.
Postępowanie karne przeciwko Zofii Piekarskiej, Reginie Smadze, Andrzejowi Białkowskiemu i Eleonorze Olszewskiej z art. 46 ust. 1 dekretu o stanie wojennym. Podejrzani o kontynuowanie działalności w zawieszonym NSZZ „Solidarność” oraz sporządzanie i rozpowszechnianie ulotek o treści o treści związkowej i antypaństwowej.
Sprawa karna przeciwko Elżbiecie Wątrobie-Gacek, Zdzisławowi Mielniczukowi i Annie Gałan. Oskarżeni o kontynuowanie działalności związkowej w zawieszonym NSZZ „Solidarność” i rozpowszechnianie na terenie Chełma biuletynu tego związku o nazwie „Wolant”.

Popko Maria – Prokuratura Rejonowa – Chełm.

Sprawa karna przeciwko Dariuszowi Nowosadowi, Krzysztofowi Babiarzowi i Piotrowi Tadaniewiczowi z art. 48 ust. 2 i 3 Dekretu o stanie wojennym. Oskarżeni o znieważenie pomnika wdzięczności w Dorohusku i rozklejanie ulotek o treści poniżającej ustrój i godzące w jedność sojuszniczą z ZSRR.
Sprawa karna przeciwko Danucie Pleczuk i Marianowi Jokiszowi z art. 46 ust. 1 Dekretu z dn. 12.12.1981 r. Oskarżeni o kontynuowanie działalności w zawieszonym NSZZ „Solidarność” przez to, że sporządzali i rozpowszechniali plakaty i ulotki tego związku o treści antypaństwowej.
Sprawa karna przeciwko Antoniemu Chorzewskiemu i Wojciechowi Kuźmie z art. 178 § 1 kk i art. 181 § 1 kk w zw. z art. 10 § 2 kk. Oskarżeni o pomówienie i znieważenie Prezesa Rady Ministrów PRL gen. Wojciecha Jaruzelskiego przez rozpowszechnianie jego fotografii z napisem „NAJEMNIK” w dn. 19.08.1982 r. na terenie Chełma.
Postępowanie karne przeciwko Zofii Piekarskiej, Reginie Smadze, Andrzejowi Białkowskiemu i Eleonorze Olszewskiej z art. 46 ust. 1 dekretu o stanie wojennym. Podejrzani o kontynuowanie działalności w zawieszonym NSZZ „Solidarność” oraz sporządzanie i rozpowszechnianie ulotek o treści o treści związkowej i antypaństwowej.
Sprawa karna przeciwko Elżbiecie Wątrobie-Gacek, Zdzisławowi Mielniczukowi i Annie Gałan. Oskarżeni o kontynuowanie działalności związkowej w zawieszonym NSZZ „Solidarność” i rozpowszechnianie na terenie Chełma biuletynu tego związku o nazwie „Wolant”.

Niewielski Andrzej – Prokuratura Rejonowa – Chełm.

Sprawa karna z art. 48 ust. 2 i 3 Dekretu o stanie wojennym w zw. z art. 133, 270 § 1 i 273 kk. przeciwko Krzysztofowi Popkowi, Stanisławowi Gromadzkiemu, Mirosławowi Pękale, Jackowi Wójtowiczowi i Piotrowi Ordyczyńskiemu. Oskarżeni o powielanie i kolportowanie ulotek o treści antypaństwowej na ter. Chełma.
Sprawa karna przeciwko Danucie Pleczuk i Marianowi Jokiszowi z art. 46 ust. 1 Dekretu z dn. 12.12.1981 r. Oskarżeni o kontynuuowanie działalności w zawieszonym NSZZ „Solidarność” przez to, że sporządzali i rozpowszechniali plakaty i ulotki tego związku o treści antypaństwowej.

Banach Mirosława -Prokuratura Rejonowa – Chełm.

Sprawa karna przeciwko Danucie Pleczuk i Marianowi Jokiszowi z art. 46 ust. 1 Dekretu z dn. 12.12.1981 r. Oskarżeni o kontynuuowanie działalności w zawieszonym NSZZ „Solidarność” przez to, że sporządzali i rozpowszechniali plakaty i ulotki tego związku o treści antypaństwowej.

Szantyka Stanisław – Prokuratura Rejonowa – Chełm.

Sprawa karna przeciwko Danucie Pleczuk i Marianowi Jokiszowi z art. 46 ust. 1 Dekretu z dn. 12.12.1981 r. Oskarżeni o kontynuuowanie działalności w zawieszonym NSZZ „Solidarność” przez to, że sporządzali i rozpowszechniali plakaty i ulotki tego związku o treści antypaństwowej.
Sprawa karna przeciwko Ryszardowi Pędzińskiemu, Małgorzacie Sieduszewskiej i Marianowi Kryłowiczowi. Oskarżeni o nie zanichanie działalności związkowej w zawieszonym NSZZ „Solidarność” i kolportaż materiałów tego związku.
Sprawa karna przeciwko Piotrowi Adamczykowi, Leszkowi Adamczykowi, Zbigniewowi Gucowi, Janowi Dybkowskiemu, Janowi Pietuchowi, Tadeuszowi Łosiowi, Edwardowi Szajnodze z art. 46 ust. 1 Dekretu z dn. 12.12.1981 r. „o stanie wojennym” i art. 1 ust. 1 pkt 5 Dekretu z dnia 12.12.1981 r. „o postępowaniach szczególnych w sprawach o przestępstwa i wykroczenia w czasie obowiązywania stanu wojennego”.

Ziemińska Longina – Prokuratura Wojewódzka – Chełm.

Sprawa karna przeciwko Danucie Pleczuk i Marianowi Jokiszowi z art. 46 ust. 1 Dekretu z dn. 12.12.1981 r. Oskarżeni o kontynuuowanie działalności w zawieszonym NSZZ „Solidarność” przez to, że sporządzali i rozpowszechniali plakaty i ulotki tego związku o treści antypaństwowej.

Betka Zbigniew -Prokuratura Rejonowa – Chełm.

Sprawa karna przeciwko Ryszardowi Pędzińskiemu, Małgorzacie Sieduszewskiej i Marianowi Kryłowiczowi. Oskarżeni o nie zanichanie działalności związkowej w zawieszonym NSZZ „Solidarność” i kolportaż materiałów tego związku.
Sprawa karna przeciwko Krzysztofowi Górze, Stanisławowi Boruckiemu, Krzysztofowi Goławskiemu. Oskarżeni o to, że w okresie internowania sporządzali i kolportowali dokumenty, znieważające organa władzy PRL.
Sprawa karna przeciwko Antoniemu Chorzewskiemu i Wojciechowi Kuźmie z art. 178 § 1 kk i art. 181 § 1 kk w zw. z art. 10 § 2 kk. Oskarżeni o pomówienie i znieważenie Prezesa Rady Ministrów PRL gen. Wojciecha Jaruzelskiego przez rozpowszechnianie jego fotografii z napisem „NAJEMNIK” w dn. 19.08.1982 r. na terenie Chełma.

Grzegorczyk Alicja -Prokuratura Rejonowa – Chełm.

Sprawa karna przeciwko Piotrowi Adamczykowi, Leszkowi Adamczykowi, Zbigniewowi Gucowi, Janowi Dybkowskiemu, Janowi Pietuchowi, Tadeuszowi Łosiowi, Edwardowi Szajnodze z art. 46 ust. 1 Dekretu z dn. 12.12.1981 r. „o stanie wojennym” i art. 1 ust. 1 pkt 5 Dekretu z dnia 12.12.1981 r. „o postępowaniach szczególnych w sprawach o przestępstwa i wykroczenia w czasie obowiązywania stanu wojennego”.
Wajda Czesław – Prokuratura Wojewódzka – Chełm.
Sprawa karna przeciwko Piotrowi Adamczykowi, Leszkowi Adamczykowi, Zbigniewowi Gucowi, Janowi Dybkowskiemu, Janowi Pietuchowi, Tadeuszowi Łosiowi, Edwardowi Szajnodze z art. 46 ust. 1 Dekretu z dn. 12.12.1981 r. „o stanie wojennym” i art. 1 ust. 1 pkt 5 Dekretu z dnia 12.12.1981 r. „o postępowaniach szczególnych w sprawach o przestępstwa i wykroczenia w czasie obowiązywania stanu wojennego”.
Sprawa karna przeciwko Elżbiecie Wątrobie-Gacek, Zdzisławowi Mielniczukowi i Annie Gałan. Oskarżeni o kontynuowanie działalności związkowej w zawieszonym NSZZ „Solidarność” i rozpowszechnianie na terenie Chełma biuletynu tego związku o nazwie „Wolant”.

Dynkiewicz Grzegorz – Prokuratura Rejonowa – Włodawa.

Sprawa karna przeciwko Krzysztofowi Górze, Stanisławowi Boruckiemu, Krzysztofowi Goławskiemu. Oskarżeni o to, że w okresie internowania sporządzali i kolportowali dokumenty, znieważające organa władzy PRL.

Zakrzewski Stanisław – Prokuratura Rejonowa – Włodawa.

Sprawa karna przeciwko Krzysztofowi Górze, Stanisławowi Boruckiemu, Krzysztofowi Goławskiemu. Oskarżeni o to, że w okresie internowania sporządzali i kolportowali dokumenty, znieważające organa władzy PRL.
Sprawa karna przeciwko Andrzejowi Peruckiemu z art. 237 kk. Oskarżony o kolportaż ulotek o treści szkalującej PZPR i władze PRL.

Zastawny Józef – Prokuratura Rejonowa – Chełm.

Sprawa karna przeciwko Antoniemu Chorzewskiemu i Wojciechowi Kuźmie z art. 178 § 1 kk i art. 181 § 1 kk w zw. z art. 10 § 2 kk. Oskarżeni o pomówienie i znieważenie Prezesa Rady Ministrów PRL gen. Wojciecha Jaruzelskiego przez rozpowszechnianie jego fotografii z napisem „NAJEMNIK” w dn. 19.08.1982 r. na terenie Chełma.

Mirosława Banach – Prokuratura Rejonowa – Chełm

Sprawa karna przeciwko Elżbiecie Wątrobie-Gacek, Zdzisławowi Mielniczukowi i Annie Gałan. Oskarżeni o kontynuowanie działalności związkowej w zawieszonym NSZZ „Solidarność” i rozpowszechnianie na terenie Chełma biuletynu tego związku o nazwie „Wolant”.

Jerzy Gawlikowski – Prokuratura Rejonowa – Chełm

Postępowanie karne przeciwko Zofii Piekarskiej, Reginie Smadze, Andrzejowi Białkowskiemu i Eleonorze Olszewskiej z art. 46 ust. 1 dekretu o stanie wojennym. Podejrzani o kontynuowanie działalności w zawieszonym NSZZ „Solidarność” oraz sporządzanie i rozpowszechnianie ulotek o treści o treści związkowej i antypaństwowej.

SĘDZIOWIE i ŁAWNICY STANU WOJENNEGO

SĘDZIOWIE:

Ziemiński J. – Sąd Rejonowy – Chełm – Sędzia zawodowy,

Przewodniczący – sprawa karna przeciwko Dariuszowi Nowosadowi, Krzysztofowi Babiarzowi i Piotrowi Tadaniewiczowi z art. 48 ust. 2 i 3 Dekretu o stanie wojennym. Oskarżeni o znieważenie pomnika wdzięczności w Dorohusku i rozklejanie ulotek o treści poniżającej ustrój i godzące w jedność sojuszniczą z ZSRR
Przewodniczący – Sprawa karna z art. 48 ust. 2 i 3 Dekretu o stanie wojennym w zw. z art. 133, 270 § 1 i 273 kk. przeciwko Krzysztofowi Popkowi, Stanisławowi Gromadzkiemu, Mirosławowi Pękale, Jackowi Wójtowiczowi i Piotrowi Ordyczyńskiemu. Oskarżeni o powielanie i kolportowanie ulotek o treści antypaństwowej na ter. Chełma.

Pawłowska Z. – Sąd Rejonowy – Chełm – Sędzia zawodowy,

Udział w sprawie karnej z art. 48 ust. 2 i 3 Dekretu o stanie wojennym w zw. z art. 133, 270 § 1 i 273 kk. przeciwko Krzysztofowi Popkowi, Stanisławowi Gromadzkiemu, Mirosławowi Pękale, Jackowi Wójtowiczowi i Piotrowi Ordyczyńskiemu. Oskarżeni o powielanie i kolportowanie ulotek o treści antypaństwowej na ter. Chełma.

Cabaj A. -Sąd Rejonowy – Chełm, Sędzia zawodowy,

Przewodniczący – Sprawa karna przeciwko Danucie Pleczuk i Marianowi Jokiszowi z art. 46 ust. 1 Dekretu z dn. 12.12.1981 r. Oskarżeni o kontynuowanie działalności w zawieszonym NSZZ „Solidarność” przez to, że sporządzali i rozpowszechniali plakaty i ulotki tego związku o treści antypaństwowej.

Buczyńska A. – Sąd Rejonowy – Chełm. Sędzia zawodowy,

Przewodniczący – Sprawa karna przeciwko Ryszardowi Pędzińskiemu, Małgorzacie Sieduszewskiej i Marianowi Kryłowiczowi. Oskarżeni o nie zaniechanie działalności związkowej w zawieszonym NSZZ „Solidarność” i kolportaż materiałów tego związku.
Przewodnicząca – Sprawa karna przeciwko Antoniemu Chorzewskiemu i Wojciechowi Kuźmie z art. 178 § 1 kk i art. 181 § 1 kk w zw. z art. 10 § 2 kk. Oskarżeni o pomówienie i znieważenie Prezesa Rady Ministrów PRL gen. Wojciecha Jaruzelskiego przez rozpowszechnianie jego fotografii z napisem „NAJEMNIK” w dn. 19.08.1982 r. na terenie Chełma.

Kuźma Henryk – Sąd Rejonowy – Włodawa – Sędzia zawodowy,

Przewodniczący – Sprawa karna przeciwko Krzysztofowi Górze, Stanisławowi Boruckiemu, Krzysztofowi Goławskiemu. Oskarżeni o to, że w okresie internowania sporządzali i kolportowali dokumenty, znieważające organa władzy PRL.

Sadurski Z. – Sąd Rejonowy – Chełm – Sędzia zawodowy,

Przewodniczący – Sprawa karna przeciwko Ryszardowi Jankowskiemu z art. 46 ust. 1 i 2 dekretu z dn. 12.12.1981 r. o stanie wojennym. Oskarżony o to, że będąc członkiem NSZZ „Solidarność” nie zaniechał działalności związkowej przez to, że sporządzał ulotki o treści nawołującej do przeprowadzenia w dn. 13-16.03.1982 r. akcji protestacyjnej w Chełmie.

Chojnacka J. – Sąd Rejonowy – Wydział dla Nieletnich – Krasnystaw. Sędzia zawodowy,

Przewodniczący – Sprawa karna przeciwko Joannie Kiszczak, Mariuszowi Stęgierskiemu, Małgorzacie Żurek i Beacie Książek z art. 237 kk. Oskarżeni o sporządzanie i kolportowanie ulotek o treści zniesławiającej organa MO.

Kotowód Ryszard – Sąd Rejonowy – Wydział dla Nieletnich – Włodawa. Sędzia zawodowy,

Przewodniczący – Sprawa karna przeciwko Andrzejowi Peruckiemu z art. 237 kk. Oskarżony o kolportaż ulotek o treści szkalującej PZPR i władze PRL.

Piłat K. – Sąd Rejonowy – Chełm. Sędzia zawodowy, Asesor Sądu Rejonowego,

Przewodniczący – Sprawa karna przeciwko Olgierdowi Sawie z art. 46 ust. 1 Dekretu z 12.12.1981 r. Oskarżony o kontynuowanie działalności w zawieszonym NSZZ „Solidarność” i przechowywanie ulotek tego związku na ter. Chełma.

ŁAWNICY:

Berezecki Z. – Sąd Rejonowy – Chełm,
Binio F. – Sąd Rejonowy – Chełm,
Stempkowski R. – Sąd Rejonowy – Chełm,
Drozda M. – Sąd Rejonowy – Chełm,
Pawluk J. – Sąd Rejonowy – Chełm,
Pawlas F. – Sąd Rejonowy – Chełm,
Paździor F. – Sąd Rejonowy – Chełm,
Milewski Edmund – Sąd Rejonowy – Włodawa,
Panek Wiesław – Sąd Rejonowy – Włodawa,
Przybylski J. – Sąd Rejonowy – Chełm,
Szymanko J. – Sąd Rejonowy – Chełm,
Zabłocka Ł. – Sąd Rejonowy – Chełm,
Znajomska M. – Sąd Rejonowy – Chełm,
Jaciuk A. – Sąd Rejonowy – Wydział dla Nieletnich – Krasnystaw,
Sałamach B. – Sąd Rejonowy – Wydział dla Nieletnich – Krasnystaw,
Gawroński Jan – Sąd Rejonowy – Wydział dla Nieletnich – Włodawa,
Kapica Stanisław – Sąd Rejonowy – Wydział dla Nieletnich – Włodawa,
Humień A. – Sąd Rejonowy – Chełm,
Przyborski Z. – Sąd Rejonowy – Chełm

Najbardziej kuriozalna była sprawa karna przeciwko Antoniemu Chorzewskiemu i Wojciechowi Kuźmie, których zespół prokuratorski w składzie Zbigniew Betka, Maria Popko i Jozef Zastawny oskarżył o to, że pomówili i znieważyli publicznie „Prezesa Rady Ministrów PRL gen. Wojciecha Jaruzelskiego, w ten sposób, że rozpowszechniali jego fotografię z napisem „NAJEMNIK”, narażając go tym samym na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska”. Za to „poważne” przestępstwo Sąd Rejonowy w składzie: A. Buczyńska – przewodnicząca, J. Przybylski i A. Szymanko – ławnicy, po rozprawie w dniu 26 listopada 1982 roku skazał Chorzewskiego na „1 rok i 6 miesięcy pozbawienia wolności w zawieszeniu na 3 lata. Obciążony kosztami postępowania w kwocie 3000 zł”, a Wojciecha Kuźmę na „1 rok pozbawienia wolności w zawieszeniu na 3 lata. Obciążony kosztami postępowania w kwocie 1800 zł”.
W opublikowanym na stronach IPN ogólnopolskim „Elektronicznym inwentarzu archiwalnym akt spraw karnych z okresu stanu wojennego” po raz pierwszy publicznie możemy zapoznać się ze skalą represji komunistycznego aparatu esbecko – prokuratorsko – sędziowskiego wobec społeczeństwa chełmskiego. Nie są to niestety wszystkie sprawy z lat 1982 – 83, gdyż jak zastrzegają twórcy inwentarza umieszczono w nim: „informacje wyłącznie na podstawie zachowanych akt. Część akt spraw dotyczących osób represjonowanych z powodów politycznych w okresie stanu wojennego nie zachowała się do dnia dzisiejszego”.
W przypadku Chełma wiadomo na przykład o tzw. sprawie kolporterów chełmskiego regionu „Solidarności”, która miała rozpocząć się w sądzie rejonowym w Chełmie 15 grudnia 1981 roku, ale z chwilą wprowadzenia stanu wojennego została przeniesiona do Lublina do prokuratury wojskowej (oskarżeni Barbara Korol, Tadeusz Pyrtak, Janusz Adrianow, Cezary Lipert, Zbigniew Herman, i Mirosław Misiec), która w styczniu 1983 roku ostatecznie wobec ostatniego z podejrzanych umorzyła postępowanie.
W inwentarzu znalazłem 13 spraw karnych dotyczących mieszkańców ówczesnego województwa chełmskiego prowadzonych przez sady w Chełmie, Krasnymstawie i Włodawie a także 1 sprawę przeciwko internowanym we Włodawie działaczom NSZZ „Solidarność” i 2 przed Sądem Warszawskiego Okręgu Wojskowego – Ośrodek Zamiejscowy Lublin.
Pierwsza z rozpraw przed sadem wojskowym (rozpoczęta 19 maja 1982 roku i zakończona wyrokiem skazującym 19 czerwca 1982r.) dotyczyła działaczy NSZZ „Solidarność” z Krasnegostawu: Juliana Psujka, Macieja Psujka (bracia), Wacława Rzeczyckiego, Andrzeja Klisowskiego, i Wojciecha Mielnickiego.
J. Psujka, W. Mielnickiego i W. Rzeczyckiego oskarżono o udział w Oddziale Krasnostawskim Ogólnopolskiego Komitetu Oporu „Solidarności” (tzw. OKO) i „sporządzanie w celu rozpowszechnienia plakatów rysunkowych wyszydzających i poniżających naczelny organ Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej tj. Sejm”, a pozostałych o kontynuowanie działalności związkowej. Wszyscy zostali skazani na kary pozbawienia wolności z zawieszeniem. Najwyższe wyroki otrzymali J. Psujek i W. Rzeczycki – po 2 lata więzienia w zawieszeniu na 5 lat. Dodatkowo orzeczono kilkudziesięciotysięczne kary grzywny, a w przypadku Juliana Psujka także dozór kuratora sadowego.
Druga rozprawa przed sądem wojskowym toczyła się przeciwko lubelskim działaczom Konfederacji Polski Niepodległej, wśród których znalazł się również Chełmianin Janusz Sobański. To on ze wszystkich sadzonych w stanie wojennym Chełmian otrzymał najwyższy wyrok – karę 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności i utratę praw publicznych na okres lat trzech.
Wszystkie sprawy toczyły się w trybie doraźnym i najczęściej obejmowały zarzuty z dekretu o wprowadzeniu stanu wojennego.
Najmłodsi skazani Piotr Tadaniewicz i Dariusz Nowosad z Dorohuska liczyli sobie po lat 13 (urodzeni w 1969 roku) i zostali 14 grudnia 1982 roku uznani za winnych tego, że:
„I. w dniu 9.XI.1982 r. w Dorohusku w godzinach wieczornych działając wspólnie znieważyli pomnik poległych za wyzwolenie ojczyzny w latach 1939-45 przez pomalowanie go farba olejną;
II. w czasie i miejscu opisanym jak w pkt. I działając wspólnie po ręcznym wykonaniu rozklejali ulotki o treści poniżającej ustrój oraz godzące w jedność sojuszniczą z państwem sprzymierzonym, co mogło wywołać niepokój publiczny lub rozruchy.”
Wraz z Krzysztofem Babiarzem ( ich o rok starszym kolegą) ( zostali skazani przez Sąd Rejonowy w Chełmie z przewodniczącym składu sędziowskiego J. Ziemińskim na dozór kuratora sadowego i pokrycie kosztów procesu.
Najstarszy oskarżony Olgierd Sawa urodził się w 1920 roku (62 lata) i sadzony był za to że: „przechowywał w celu rozpowszechniania różnego rodzaju materiały propagandowe Związku w postaci ulotek zawierających treści antypaństwowe i antypartyjne”.
W pierwszym „chełmskim” procesie stanu wojennego (Data rozpoczęcia sprawy – 30-01-1982) sadzeni byli między innymi Piotr Adamczyk (lat 56) i jego syn Leszek (lat 30). Ojciec otrzymał wyrok 2 lata (w zawieszeniu na 4), a syn 1 rok i 6 miesięcy (po rewizji Sąd Najwyższy zawiesił wykonanie kary na okres lat 4).
W czterech odrębnych procesach sadzono 13 nieletnich uczniów z Dorohuska, Chełma, Krasnegostawu i Włodawy.
W procesie „chełmskim” w lutym – marcu 1982 roku sądzono 5 uczniów szkół średnich o to, że: „od dnia 12 grudnia 1981 r. do lutego 1982 r. w Chełmie działając wspólnie przy użyciu ręcznie wykonanych matryc i wyżymaczki do pralki mechanicznej a także odręcznie sporządzali w celu rozpowszechniania plakaty i ulotki o treści poniżającej ustrój i naczelne organa oraz godzące w jedność sojuszniczą z państwem sprzymierzonym co mogło wywołać niepokój publiczny lub rozruchy”. Oskarżenie przygotował prokurator z Prokuratury Rejonowej w Chełmie Andrzej Niewielski.
Sąd w składzie: J. Ziemiński -przewodniczący, Zofia Pawłowska – sędzia zawodowy, Z. Berezecki i R. Stępkowski – ławnicy skazał: Jacka Wojtowicza, Piotra Ordyczyńskiego, Krzysztofa Popka, Stanisława Gromadzkiego i Mirosława Pękałę na: „umieszczenie w Zakładzie Poprawczym w zawieszeniu na czas jednego roku. Orzeczono dozór kuratora sądowego na czas próby”.
Podobne zarzuty w październiku 1882 roku usłyszeli uczniowie z Krasnegostawu Joanna Kiszczak, Mariusz Stęgierski, Małgorzata Żurek i Beata Książek, którym nie wymieniony z imienia i nazwiska w aktach sprawy prokurator, zarzucił „sporządzanie i kolportowanie ulotek o treści zniesławiającej organa Milicji Obywatelskiej”. Sąd Rejonowy – Wydział dla Nieletnich w Krasnymstawie w składzie: J. Chojnacka – przewodnicząca, A. Jaciuk i B. Sałamach – ławnicy skazał Beatę Książek i Małgorzatę Żurek na dozór kuratora sadowego. Mariusz Stęgierski został „oddany pod odpowiedzialny dozór rodziców”, a Joanna Kiszczak – uniewinniona.
Sądzony w lutym 1982 roku w „procesie włodawskim” piętnastoletni Andrzej Perucki został przez prokuratora Stanisława Zakrzewskiego oskarżony o to, że: „31 grudnia 1981 r. we Włodawie w miejscach publicznych rozlepiał ulotki o treści znieważającej Polską Zjednoczoną Partię Robotniczą oraz sporządził i posiadał plakaty o treści znieważającej Polską Zjednoczoną Partię Robotniczą i organy Milicji Obywatelskiej”.
Sąd Rejonowy w składzie: Ryszard Kotowód – przewodniczący, Jan Gawroński i Stanisław Kapica – ławnicy skazał go na „umieszczenie w zakładzie poprawczym w zawieszeniu na okres 3 lat. Orzeczono dozór kuratora zawodowego”.
Najbardziej kuriozalna była sprawa karna przeciwko Antoniemu Chorzewskiemu i Wojciechowi Kuźmie, których zespół prokuratorski w składzie Zbigniew Betka, Maria Popko i Jozef Zastawny oskarżył o to, że pomówili i znieważyli publicznie „Prezesa Rady Ministrów PRL gen. Wojciecha Jaruzelskiego, w ten sposób, że rozpowszechniali jego fotografię z napisem „NAJEMNIK”, narażając go tym samym na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska”. Za to „poważne” przestępstwo Sąd Rejonowy w składzie: A. Buczyńska – przewodnicząca, J. Przybylski i A. Szymanko – ławnicy, po rozprawie w dniu 26 listopada 1982 roku skazał Chorzewskiego na „1 rok i 6 miesięcy pozbawienia wolności w zawieszeniu na 3 lata. Obciążony kosztami postępowania w kwocie 3000 zł”, a Wojciecha Kuźmę na „1 rok pozbawienia wolności w zawieszeniu na 3 lata. Obciążony kosztami postępowania w kwocie 1800 zł”. Prokurator Zbigniew Betka niezadowolony z wysokości wyroku przygotował rewizję do Sadu Wojewódzkiego w Lublinie w wyniku, której 18 lutego 1983 roku w stosunku do Antoniego Chorzewskiego zespół sędziowski w składzie T. Szymanek – przewodniczący, J. Palka i St. Tomaszewski – sędziowie, orzekł dodatkową karę w wysokości 50 000 złotych grzywny.
Prokuratorzy z Włodawy: Zbigniew Betka, Grzegorz Dynkiewicz i Stanisław Zakrzewski przygotowali akt oskarżenia wobec 3 internowanych działaczy NSZZ „Solidarność” osadzonych w ośrodku dla internowanych we włodawskim więzieniu. Oskarżono:
1. Stanisława Boruckiego z Zamościa o to, że „I. w okresie od stycznia do lutego 1982 r. we Włodawie w miejscowym Ośrodku Odosobnienia w zamiarze znieważenia Prezesa Rady Ministrów PRL gen. Wojciecha Jaruzelskiego i Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego sporządzał i gromadził pisma o treści antypaństwowej, jednakże zamierzonego skutku nie osiągnął, gdyż pisma te przed ich rozpowszechnieniem zostały mu odebrane przez służbę ochrony Ośrodka Odosobnienia; II. w czasie i miejscu jak w pkt. I w zamiarze zniesławienia Prezesa Rady Ministrów PRL gen. Wojciecha Jaruzelskiego, sporządzał i przechowywał z zamiarem rozpowszechnienia pisma o treści, które mogłyby go narazić na utratę zaufania potrzebnego dla zajmowanego stanowiska, jednakże zamierzonego skutku nie osiągnął, gdyż pisma te przed ich rozpowszechnieniem zostały mu odebrane przez służbę ochrony Ośrodka Odosobnienia.”
2. Krzysztofa Goławskiego z Siedlec o to, że „w okresie od stycznia do lutego 1982 r. we Włodawie będąc internowanym i przebywając w Ośrodku Odosobnienia, tworzył formy i struktury organizacyjne Związku Zawodowego „Solidarność”, którego działalność w tym czasie była zawieszona z mocy przepisów art. 4 ust. 1 pkt. 1 dekretu z dnia 12.12.1981 r. o stanie wojennym i zarządzenia Nr 51 Prezesa Rady Ministrów z dnia 13.XII.1981 r. /MP nr 30, poz. 237/ w ten sposób, że wyrabiał i podpisywał legitymacje dla członków zawieszonego NSZZ „Solidarność”, a następnie legitymacje te za pośrednictwem innych osób doręczał adresatom.”
3. Krzysztofa Górę o to, że: „I. daty bliżej nieustalonej w okresie od stycznia do lutego 1982 r. we Włodawie w miejscowym Ośrodku Odosobnienia sporządzał, a następnie rozpowszechniał wśród internowanych pisma szkalujące Prezesa Rady Ministrów PRL-gen. Wojciecha Jaruzelskiego i Wojskową Radę Ocalenia Narodowego; II. w czasie i miejscu jak w pkt. I pomówił Prezesa Rady Ministrów PRL-gen. Wojciecha Jaruzelskiego w przygotowanych przez siebie i przekazanych do dalszego rozprowadzenia pismach o zdradę Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, które to pomówienie mogło narazić Prezesa Rady Ministrów na utratę zaufania potrzebnego dla zajmowanego stanowiska.”.
Sąd Rejonowy w składzie: Henryk Kuźma – przewodniczący, Edmund Milewski i Wiesław Panek – ławnicy, uznał wszystkich oskarżonych za winnych popełnienia zrzucanych im czynów i skazał na kary grzywny od 20 000 do 30 000 złotych.
Ostatnią chronologicznie (data rozpoczęcia sprawy 22-12-1982, data zakończenia 15-04-1983) była sprawa karna Ryszarda Jankowskiego z Chełma oskarżonego o to, że „będąc członkiem NSZZ „Solidarność” nie zaniechał działalności związkowej przez to, że sporządzał ulotki o treści nawołującej do przeprowadzenia w dn. 13-16.03.1982 r. akcji protestacyjnej w Chełmie”. Akt oskarżenia przygotowała prokurator Barbara Guz. Sąd w składzie: Z. Sadurski – przewodniczący, Ł. Zabłocka i M. Znajomka – ławnicy skazał go na: „1 rok i 6 miesięcy pozbawienia wolności w zawieszeniu na 3 lata. Orzeczono grzywnę w wysokości 20000 zł. Na poczet grzywny zaliczono areszt tymczasowy w okresie od 20.12.1982 r. do 15.04.1983 r., przyjmując, że jeden dzień aresztu jest równoważny grzywnie w wysokości 500 zł”.
W 14 sprawach toczących się przed sadami stanu wojennego oskarżono 42 osoby.
W pierwszej i największej w regionie chełmskim sprawie z dekretu o stanie wojennym (30 stycznia 1982 – 4 marzec 1982) sadzono 7 członków NSZZ „Solidarność” : Piotra Adamczyka, Leszka Adamczyka, Zbigniewa Guca, Jana Dybkowskiego, Jana Pietucha, Tadeusza Łosia i Edwarda Szajnogę.
Oskarżało ich 4 prokuratorów: Alicja Grzegorczyk, Barbara Guz, Stanisław Szantyka i Czesław Wajda. Rozprawa odbyła się przed Sądem Wojewódzkim w Lublinie. Najwyższe wyroki otrzymali: Zbigniew Guc – 2 lata więzienia, Edward Szajnoga i Jan Dybkowski – 1 rok i 6 miesięcy. W przypadku 2 oskarżonych – J. Pietrucha i T. Łosia, których uznano winnymi zarzuconych im czynów, sad odstąpił od wymierzenia kary.
W procesy polityczne stanu wojennego czynnie zaangażowanych było 13 chełmskich prokuratorów. Niektórzy z nich oskarżali w kilku sprawach ( Barbara Guz – 6, M. Popko – 5, A. Niewielski, S. Szantyka i Z. Betka – po 3).
.W tych procesach wyroki ferowało 9 sędziów. Sędziowie J. Ziemiński i A Buczyńska występują w dwóch sprawach, pozostali sądzili w pojedynczych procesach.
W przypadku sprawy karnej przeciwko Elżbiecie Wątrobie-Gacek, Zdzisławowi Mielniczukowi i Annie Gałan akta zostały częściowo zniszczone i w inwentarzu IPN nie ma nazwisk sędziów, którzy wydali wyroki skazujące w/w oskarżonych.
W sprawie przeciwko Danucie Pleczuk i Marianowi Jokiszowi sad w składzie: A. Cabaj – przewodniczący, J. Pawluk i M. Drozda – ławnicy, uniewinnił oboje oskarżonych. Rewizje od wyroku złożył prokurator rejonowy argumentując, ze sad w Chełmie popełnił: „błąd w ustaleniach faktycznych polegający na niedostatecznym rozważeniu przez Sąd całokształtu okoliczności ujawnionych w toku śledztwa i uznaniu, iż przyjęcie oraz przechowywanie przez oskarżonych Danutę Pleczuk i Mariana Jokisza nielegalnej literatury związkowej wydanej w okresie obowiązywania stanu wojennego nie stanowi kontynuowania działalności w zawieszonym Niezależnym Samorządnym Związku Zawodowym „Solidarność” – co w konsekwencji doprowadziło do uniewinnienia oskarżonych od dokonania zarzucanego im czynu. Podnosząc ten zarzut – w oparciu art. 386 § 2 kpk wnoszę o: zmianę zaskarżonego wyroku przez uznanie oskarżonych Danuty Pleczuk i Mariana Jokisza za winnych dokonania zarzucanego im czynu i wymierzenie za ten czyn kary pozbawienia wolności w granicach wniosku złożonego przez oskarżyciela publicznego na rozprawie głównej”.
Sąd Wojewódzki nie uznał argumentacji prokuratora (mimo iż w sprawę zaangażowanych było aż 5 prokuratorów chełmskich (w tym Longina Ziemińska z prokuratury wojewódzkiej) i utrzymał wyrok uniewinniający.
Postępowanie karne przeciwko Zofii Piekarskiej, Reginie Smadze, Andrzejowi Białkowskiemu i Eleonorze Olszewskiej z art. 46 ust. 1 dekretu o stanie wojennym podejrzanych o kontynuowanie działalności w NSZZ „Solidarność” oraz sporządzanie i rozpowszechnianie ulotek o treści związkowej i antypaństwowej po 3 miesiącach prowadzenia dochodzenia „Prokuratura Rejonowa w Chełmie postanowieniem z dn. 30.10.1982 r. umorzyła wobec braku dowodów zaistnienia przestępstwa”.
Jako przewodniczący chełmskiego zespołu ds. weryfikacji funkcjonariuszy SB w 1990 roku usłyszałem z ust jednego z członków centralnej komisji weryfikacyjnej zarzut, że zbyt ostro potraktowaliśmy miejscowych esbeków, gdyż w naszym województwie prawie nie było opozycji, a tym samym prześladowań i procesów politycznych. Te same zarzuty powtórzył w lipcu 1991 roku ówczesny wiceminister spraw wewnętrznych w rządzie Tadeusza Mazowieckiego (a zarazem przewodniczący centralnej komisji weryfikacyjnej SB i pierwszy szef Urzędu Ochrony Państwa) Krzysztof Kozłowski odpowiadając na pytanie dziennikarzy ( „Gliniarz z Tygodnika” . Rozmowa z byłym ministrem spraw wewnętrznych Krzysztofem Kozłowskim. Polska Oficyna Wydawnicza BGW, brak roku i miejsca wydania, s. 43):
„Proszę sobie wyobrazić, że na przykład w n i e k t ó r y c h m a ł y c h m i a s t a c h
w o j e w ó d z k i c h , g d z i e p r z e c i e ż t a k n a p r a w d ę n i c s i ę n i e
d z i a ł o w l a t a c h u b i e g ł y c h z w e r y f i k o w a n o n e g a t y w n i e
p r a w i e 8 0 p r o c e n t b y ł y c h f u n k c j o n a r i u s z y ,
a w G d a ń s k u , g d z i e S B b y ł a s z c z e g ó l n i e a k t y w n a w w a l c e
z p o d z i e m i e m t y l k o 8 p r o c e n t.”.
Wówczas nie były dostępne akta wymienione w inwentarzu IPN, a tylko nieliczni działacze podziemia chełmskiego mięli odwagę zgłosić do komisji przypadki prześladowania przez miejscowych esbeków. A przecież akty oskarżenia i procesy w wyżej wymienionych sprawach to przede wszystkim plon ich codziennej mozolnej pracy, głównie z tak zwanymi źródłami osobowymi czyli donosicielami ulokowanymi w poszczególnych zakładach pracy i środowiskach.
Niniejszy tekst, będący jedynie zasygnalizowaniem problemu komunistycznych represji z okresu stanu wojennego w naszym regionie dedykuję członkom Rodzin tych spośród oskarżonych, którzy odeszli do Wieczności nie doczekawszy się chociaż symbolicznego zadośćuczynienia ani ze strony nowej Polski, ani tym bardziej ze strony ich komunistycznych prześladowców.
(Informacje ze strony IPN – zakładka POMOCE ARCHIWALNE z dnia 11.03.2010r.)
WYKAZ SPRAW:
1. Sprawa karna przeciwko Piotrowi Adamczykowi, Leszkowi Adamczykowi, Zbigniewowi Gucowi, Janowi Dybkowskiemu, Janowi Pietuchowi, Tadeuszowi Łosiowi, Edwardowi Szajnodze z art. 46 ust. 1 Dekretu z dn. 12.12.1981 r. „o stanie wojennym” i art. 1 ust. 1 pkt 5 Dekretu z dnia 12.12.1981 r. „o postępowaniach szczególnych w sprawach o przestępstwa i wykroczenia w czasie obowiązywania stanu wojennego”.
Data rozpoczęcia sprawy – 30-01-1982
Data zakończenia sprawy – 04-03-1982.
2. Sprawa karna przeciwko Krzysztofowi Górze, Stanisławowi Boruckiemu, Krzysztofowi Goławskiemu. Oskarżeni o to, że w okresie internowania sporządzali i kolportowali dokumenty, znieważające organa władzy PRL.
Data rozpoczęcia sprawy – 11-03-1982
Data zakończenia sprawy – 14-10-1982.
3. Sprawa karna przeciwko Danucie Pleczuk i Marianowi Jokiszowi z art. 46 ust. 1 Dekretu z dn. 12.12.1981 r. Oskarżeni o kontynuowanie działalności w zawieszonym NSZZ „Solidarność” przez to, że sporządzali i rozpowszechniali plakaty i ulotki tego związku o treści antypaństwowej.
Data rozpoczęcia sprawy – 09-02-1982
Data zakończenia sprawy – 16-07-1982.
4. Sprawa karna z art. 48 ust. 2 i 3 Dekretu o stanie wojennym w zw. z art. 133, 270 § 1 i 273 kk. przeciwko Krzysztofowi Popkowi, Stanisławowi Gromadzkiemu, Mirosławowi Pękale, Jackowi Wójtowiczowi i Piotrowi Ordyczyńskiemu. Oskarżeni o powielanie i kolportowanie ulotek o treści antypaństwowej na ter. Chełma.
Data rozpoczęcia sprawy – 16-02-1982
Data zakończenia sprawy -31-03-1982.
5. Sprawa karna przeciwko Andrzejowi Peruckiemu z art. 237 kk. Oskarżony o kolportaż ulotek o treści szkalującej PZPR i władze PRL.
Data rozpoczęcia sprawy – 16-02-1982
Data zakończenia sprawy- 01-03-1982.
6. Sprawa karna przeciwko Piotrowi Opoździe, Januszowi Sobańskiemu i Cezaremu Józefowi Wachowi. Oskarżeni o przynależność do nielegalnej organizacji o charakterze zbrojnym pod nazwą Polski Ruch Oporu oraz nielegalne posiadanie broni oraz przygotowanie do akcji której celem było rozbrojenie patrolu sił porządkowych na jednej z ulic Lublina.
Data rozpoczęcia sprawy – 15-03-1982
Data zakończenia sprawy – 05-05-1982.
7. Sprawa karna przeciwko Julianowi Psujkowi, Wacławowi
Rzeczyckiemu, Andrzejowi Klisowskiemu, Maciejowi Psujkowi, Wojciechowi Mielnickiemu. Oskarżeni o kontynuowanie działalności w zawieszonym NSZZ „Solidarność” na terenie Krasnegostawu.
Data rozpoczęcia – 19.05.1982
Data zakończenia – 19.06.1982.
8. Sprawa karna przeciwko Elżbiecie Wątrobie-Gacek, Zdzisławowi Mielniczukowi i Annie Gałan. Oskarżeni o kontynuowanie działalności związkowej w zawieszonym NSZZ „Solidarność” i rozpowszechnianie na terenie Chełma biuletynu tego związku o nazwie „Wolant”.
Data rozpoczęcia – 11.06.1982
Data zakończenia – 18.11.1982.
9. Sprawa karna przeciwko Olgierdowi Sawie z art. 46 ust. 1 Dekretu z 12.12.1981 r. Oskarżony o kontynuowanie działalności w zawieszonym NSZZ „Solidarność” i przechowywanie ulotek tego związku na ter. Chełma.
Data rozpoczęcia sprawy – 01-07-1982
Data zakończenia sprawy – 31-05-1983.
10. Sprawa karna przeciwko Antoniemu Chorzewskiemu i Wojciechowi Kuźmie z art. 178 § 1 kk i art. 181 § 1 kk w zw. z art. 10 § 2 kk. Oskarżeni o pomówienie i znieważenie Prezesa Rady Ministrów PRL gen. Wojciecha Jaruzelskiego przez rozpowszechnianie jego fotografii z napisem „NAJEMNIK” w dn. 19.08.1982 r. na terenie Chełma.
Data rozpoczęcia sprawy – 19-08-1982
Data zakończenia sprawy – 26-11-1982.
11. Postępowanie karne przeciwko Zofii Piekarskiej, Reginie Smadze, Andrzejowi Białkowskiemu i Eleonorze Olszewskiej z art. 46 ust. 1 dekretu o stanie wojennym. Podejrzani o kontynuowanie działalności w zawieszonym NSZZ „Solidarność” oraz sporządzanie i rozpowszechnianie ulotek o treści o treści związkowej i antypaństwowej.
Data rozpoczęcia – 27.08.1982
Data zakończenia – 30.10.1982.
12. Sprawa karna przeciwko Joannie Kiszczak, Mariuszowi Stęgierskiemu, Małgorzacie Żurek i Beacie Książek z art. 237 kk. Oskarżeni o sporządzanie i kolportowanie ulotek o treści zniesławiającej organa MO.
Data rozpoczęcia sprawy – 14-09-1982
Data zakończenia sprawy – 29-10-1982.
13. Sprawa karna przeciwko Ryszardowi Pędzińskiemu, Małgorzacie Sieduszewskiej i Marianowi Kryłowiczowi. Oskarżeni o nie zanichanie działalności związkowej w zawieszonym NSZZ „Solidarność” i kolportaż materiałów tego związku.
Data rozpoczęcia sprawy – 29-09-1982
Data zakończenia sprawy – 22-03-1983.
14. Sprawa karna przeciwko Dariuszowi Nowosadowi, Krzysztofowi Babiarzowi i Piotrowi Tadaniewiczowi z art. 48 ust. 2 i 3 Dekretu o stanie wojennym. Oskarżeni o znieważenie pomnika wdzięczności w Dorohusku i rozklejanie ulotek o treści poniżającej ustrój i godzące w jedność sojuszniczą z ZSRR.
Data rozpoczęcia sprawy – 10-11-1982
Data zakończenia sprawy – 14-12-1982.
15. Sprawa karna przeciwko Ryszardowi Jankowskiemu z art. 46 ust. 1 i 2 dekretu z dn. 12.12.1981 r. o stanie wojennym. Oskarżony o to, że będąc członkiem NSZZ „Solidarność” nie zaniechał działalności związkowej przez to, że sporządzał ulotki o treści nawołującej do przeprowadzenia w dn. 13-16.03.1982 r. akcji protestacyjnej w Chełmie.
Data rozpoczęcia sprawy – 22-12-1982
Data zakończenia sprawy – 15-04-1983.
PROKURATORZY:
– Guz Barbara – Prokuratura Rejonowa – Chełm.
Sprawa karna przeciwko Dariuszowi Nowosadowi, Krzysztofowi Babiarzowi i Piotrowi Tadaniewiczowi z art. 48 ust. 2 i 3 Dekretu o stanie wojennym. Oskarżeni o znieważenie pomnika wdzięczności w Dorohusku i rozklejanie ulotek o treści poniżającej ustrój i godzące w jedność sojuszniczą z ZSRR.
Sprawa karna przeciwko Piotrowi Adamczykowi, Leszkowi Adamczykowi, Zbigniewowi Gucowi, Janowi Dybkowskiemu, Janowi Pietuchowi, Tadeuszowi Łosiowi, Edwardowi Szajnodze z art. 46 ust. 1 Dekretu z dn. 12.12.1981 r. „o stanie wojennym” i art. 1 ust. 1 pkt. 5 Dekretu z dnia 12.12.1981 r. „o postępowaniach szczególnych w sprawach o przestępstwa i wykroczenia w czasie obowiązywania stanu wojennego”.
Sprawa karna przeciwko Ryszardowi Jankowskiemu z art. 46 ust. 1 i 2 dekretu z dn. 12.12.1981 r. o stanie wojennym. Oskarżony o to, że będąc członkiem NSZZ „Solidarność” nie zaniechał działalności związkowej przez to, że sporządzał ulotki o treści nawołującej do przeprowadzenia w dn. 13-16.03.1982 r. akcji protestacyjnej w Chełmie.
Sprawa karna przeciwko Olgierdowi Sawie z art. 46 ust. 1 Dekretu z 12.12.1981 r. Oskarżony o kontynuowanie działalności w zawieszonym NSZZ „Solidarność” i przechowywanie ulotek tego związku na ter. Chełma.
Postępowanie karne przeciwko Zofii Piekarskiej, Reginie Smadze, Andrzejowi Białkowskiemu i Eleonorze Olszewskiej z art. 46 ust. 1 dekretu o stanie wojennym. Podejrzani o kontynuowanie działalności w zawieszonym NSZZ „Solidarność” oraz sporządzanie i rozpowszechnianie ulotek o treści o treści związkowej i antypaństwowej.
Sprawa karna przeciwko Elżbiecie Wątrobie-Gacek, Zdzisławowi Mielniczukowi i Annie Gałan. Oskarżeni o kontynuowanie działalności związkowej w zawieszonym NSZZ „Solidarność” i rozpowszechnianie na terenie Chełma biuletynu tego związku o nazwie „Wolant”.

– Popko Maria – Prokuratura Rejonowa – Chełm.
Sprawa karna przeciwko Dariuszowi Nowosadowi, Krzysztofowi Babiarzowi i Piotrowi Tadaniewiczowi z art. 48 ust. 2 i 3 Dekretu o stanie wojennym. Oskarżeni o znieważenie pomnika wdzięczności w Dorohusku i rozklejanie ulotek o treści poniżającej ustrój i godzące w jedność sojuszniczą z ZSRR.
Sprawa karna przeciwko Danucie Pleczuk i Marianowi Jokiszowi z art. 46 ust. 1 Dekretu z dn. 12.12.1981 r. Oskarżeni o kontynuuowanie działalności w zawieszonym NSZZ „Solidarność” przez to, że sporządzali i rozpowszechniali plakaty i ulotki tego związku o treści antypaństwowej.
Sprawa karna przeciwko Antoniemu Chorzewskiemu i Wojciechowi Kuźmie z art. 178 § 1 kk i art. 181 § 1 kk w zw. z art. 10 § 2 kk. Oskarżeni o pomówienie i znieważenie Prezesa Rady Ministrów PRL gen. Wojciecha Jaruzelskiego przez rozpowszechnianie jego fotografii z napisem „NAJEMNIK” w dn. 19.08.1982 r. na terenie Chełma.
Postępowanie karne przeciwko Zofii Piekarskiej, Reginie Smadze, Andrzejowi Białkowskiemu i Eleonorze Olszewskiej z art. 46 ust. 1 dekretu o stanie wojennym. Podejrzani o kontynuowanie działalności w zawieszonym NSZZ „Solidarność” oraz sporządzanie i rozpowszechnianie ulotek o treści o treści związkowej i antypaństwowej.
Sprawa karna przeciwko Elżbiecie Wątrobie-Gacek, Zdzisławowi Mielniczukowi i Annie Gałan. Oskarżeni o kontynuowanie działalności związkowej w zawieszonym NSZZ „Solidarność” i rozpowszechnianie na terenie Chełma biuletynu tego związku o nazwie „Wolant”.

– Niewielski Andrzej – Prokuratura Rejonowa – Chełm.
Sprawa karna z art. 48 ust. 2 i 3 Dekretu o stanie wojennym w zw. z art. 133, 270 § 1 i 273 kk. przeciwko Krzysztofowi Popkowi, Stanisławowi Gromadzkiemu, Mirosławowi Pękale, Jackowi Wójtowiczowi i Piotrowi Ordyczyńskiemu. Oskarżeni o powielanie i kolportowanie ulotek o treści antypaństwowej na ter. Chełma.
Sprawa karna przeciwko Danucie Pleczuk i Marianowi Jokiszowi z art. 46 ust. 1 Dekretu z dn. 12.12.1981 r. Oskarżeni o kontynuuowanie działalności w zawieszonym NSZZ „Solidarność” przez to, że sporządzali i rozpowszechniali plakaty i ulotki tego związku o treści antypaństwowej.
– Banach Mirosława -Prokuratura Rejonowa – Chełm.
Sprawa karna przeciwko Danucie Pleczuk i Marianowi Jokiszowi z art. 46 ust. 1 Dekretu z dn. 12.12.1981 r. Oskarżeni o kontynuuowanie działalności w zawieszonym NSZZ „Solidarność” przez to, że sporządzali i rozpowszechniali plakaty i ulotki tego związku o treści antypaństwowej.
– Szantyka Stanisław – Prokuratura Rejonowa – Chełm.
Sprawa karna przeciwko Danucie Pleczuk i Marianowi Jokiszowi z art. 46 ust. 1 Dekretu z dn. 12.12.1981 r. Oskarżeni o kontynuuowanie działalności w zawieszonym NSZZ „Solidarność” przez to, że sporządzali i rozpowszechniali plakaty i ulotki tego związku o treści antypaństwowej.
Sprawa karna przeciwko Ryszardowi Pędzińskiemu, Małgorzacie Sieduszewskiej i Marianowi Kryłowiczowi. Oskarżeni o nie zanichanie działalności związkowej w zawieszonym NSZZ „Solidarność” i kolportaż materiałów tego związku.
Sprawa karna przeciwko Piotrowi Adamczykowi, Leszkowi Adamczykowi, Zbigniewowi Gucowi, Janowi Dybkowskiemu, Janowi Pietuchowi, Tadeuszowi Łosiowi, Edwardowi Szajnodze z art. 46 ust. 1 Dekretu z dn. 12.12.1981 r. „o stanie wojennym” i art. 1 ust. 1 pkt 5 Dekretu z dnia 12.12.1981 r. „o postępowaniach szczególnych w sprawach o przestępstwa i wykroczenia w czasie obowiązywania stanu wojennego”.
– Ziemińska Longina – Prokuratura Wojewódzka – Chełm.
Sprawa karna przeciwko Danucie Pleczuk i Marianowi Jokiszowi z art. 46 ust. 1 Dekretu z dn. 12.12.1981 r. Oskarżeni o kontynuuowanie działalności w zawieszonym NSZZ „Solidarność” przez to, że sporządzali i rozpowszechniali plakaty i ulotki tego związku o treści antypaństwowej.
– Betka Zbigniew -Prokuratura Rejonowa – Chełm.
Sprawa karna przeciwko Ryszardowi Pędzińskiemu, Małgorzacie Sieduszewskiej i Marianowi Kryłowiczowi. Oskarżeni o nie zanichanie działalności związkowej w zawieszonym NSZZ „Solidarność” i kolportaż materiałów tego związku.
Sprawa karna przeciwko Krzysztofowi Górze, Stanisławowi Boruckiemu, Krzysztofowi Goławskiemu. Oskarżeni o to, że w okresie internowania sporządzali i kolportowali dokumenty, znieważające organa władzy PRL.
Sprawa karna przeciwko Antoniemu Chorzewskiemu i Wojciechowi Kuźmie z art. 178 § 1 kk i art. 181 § 1 kk w zw. z art. 10 § 2 kk. Oskarżeni o pomówienie i znieważenie Prezesa Rady Ministrów PRL gen. Wojciecha Jaruzelskiego przez rozpowszechnianie jego fotografii z napisem „NAJEMNIK” w dn. 19.08.1982 r. na terenie Chełma.
– Grzegorczyk Alicja -Prokuratura Rejonowa – Chełm.
Sprawa karna przeciwko Piotrowi Adamczykowi, Leszkowi Adamczykowi, Zbigniewowi Gucowi, Janowi Dybkowskiemu, Janowi Pietuchowi, Tadeuszowi Łosiowi, Edwardowi Szajnodze z art. 46 ust. 1 Dekretu z dn. 12.12.1981 r. „o stanie wojennym” i art. 1 ust. 1 pkt 5 Dekretu z dnia 12.12.1981 r. „o postępowaniach szczególnych w sprawach o przestępstwa i wykroczenia w czasie obowiązywania stanu wojennego”.
– Wajda Czesław – Prokuratura Wojewódzka – Chełm.
Sprawa karna przeciwko Piotrowi Adamczykowi, Leszkowi Adamczykowi, Zbigniewowi Gucowi, Janowi Dybkowskiemu, Janowi Pietuchowi, Tadeuszowi Łosiowi, Edwardowi Szajnodze z art. 46 ust. 1 Dekretu z dn. 12.12.1981 r. „o stanie wojennym” i art. 1 ust. 1 pkt 5 Dekretu z dnia 12.12.1981 r. „o postępowaniach szczególnych w sprawach o przestępstwa i wykroczenia w czasie obowiązywania stanu wojennego”.
Sprawa karna przeciwko Elżbiecie Wątrobie-Gacek, Zdzisławowi Mielniczukowi i Annie Gałan. Oskarżeni o kontynuowanie działalności związkowej w zawieszonym NSZZ „Solidarność” i rozpowszechnianie na terenie Chełma biuletynu tego związku o nazwie „Wolant”.
– Dynkiewicz Grzegorz – Prokuratura Rejonowa – Włodawa.
Sprawa karna przeciwko Krzysztofowi Górze, Stanisławowi Boruckiemu, Krzysztofowi Goławskiemu. Oskarżeni o to, że w okresie internowania sporządzali i kolportowali dokumenty, znieważające organa władzy PRL.
– Zakrzewski Stanisław – Prokuratura Rejonowa – Włodawa.
Sprawa karna przeciwko Krzysztofowi Górze, Stanisławowi Boruckiemu, Krzysztofowi Goławskiemu. Oskarżeni o to, że w okresie internowania sporządzali i kolportowali dokumenty, znieważające organa władzy PRL.
Sprawa karna przeciwko Andrzejowi Peruckiemu z art. 237 kk. Oskarżony o kolportaż ulotek o treści szkalującej PZPR i władze PRL.
– Zastawny Józef – Prokuratura Rejonowa – Chełm.
Sprawa karna przeciwko Antoniemu Chorzewskiemu i Wojciechowi Kuźmie z art. 178 § 1 kk i art. 181 § 1 kk w zw. z art. 10 § 2 kk. Oskarżeni o pomówienie i znieważenie Prezesa Rady Ministrów PRL gen. Wojciecha Jaruzelskiego przez rozpowszechnianie jego fotografii z napisem „NAJEMNIK” w dn. 19.08.1982 r. na terenie Chełma.
– Mirosława Banach – Prokuratura Rejonowa – Chełm
Sprawa karna przeciwko Elżbiecie Wątrobie-Gacek, Zdzisławowi Mielniczukowi i Annie Gałan. Oskarżeni o kontynuowanie działalności związkowej w zawieszonym NSZZ „Solidarność” i rozpowszechnianie na terenie Chełma biuletynu tego związku o nazwie „Wolant”.
– Jerzy Gawlikowski – Prokuratura Rejonowa – Chełm
Postępowanie karne przeciwko Zofii Piekarskiej, Reginie Smadze, Andrzejowi Białkowskiemu i Eleonorze Olszewskiej z art. 46 ust. 1 dekretu o stanie wojennym. Podejrzani o kontynuowanie działalności w zawieszonym NSZZ „Solidarność” oraz sporządzanie i rozpowszechnianie ulotek o treści o treści związkowej i antypaństwowej.
SĘDZIOWIE i ŁAWNICY STANU WOJENNEGO

SĘDZIOWIE:- Ziemiński J. – Sąd Rejonowy – Chełm – Sędzia zawodowy,
Przewodniczący – sprawa karna przeciwko Dariuszowi Nowosadowi, Krzysztofowi Babiarzowi i Piotrowi Tadaniewiczowi z art. 48 ust. 2 i 3 Dekretu o stanie wojennym. Oskarżeni o znieważenie pomnika wdzięczności w Dorohusku i rozklejanie ulotek o treści poniżającej ustrój i godzące w jedność sojuszniczą z ZSRR
Przewodniczący – Sprawa karna z art. 48 ust. 2 i 3 Dekretu o stanie wojennym w zw. z art. 133, 270 § 1 i 273 kk. przeciwko Krzysztofowi Popkowi, Stanisławowi Gromadzkiemu, Mirosławowi Pękale, Jackowi Wójtowiczowi i Piotrowi Ordyczyńskiemu. Oskarżeni o powielanie i kolportowanie ulotek o treści antypaństwowej na ter. Chełma.
– Pawłowska Z. – Sąd Rejonowy – Chełm – Sędzia zawodowy udział w sprawie karnej z art. 48 ust. 2 i 3 Dekretu o stanie wojennym w zw. z art. 133, 270 § 1 i 273 kk. przeciwko Krzysztofowi Popkowi, Stanisławowi Gromadzkiemu, Mirosławowi Pękale, Jackowi Wójtowiczowi i Piotrowi Ordyczyńskiemu. Oskarżeni o powielanie i kolportowanie ulotek o treści antypaństwowej na ter. Chełma.
– Cabaj A. -Sąd Rejonowy – Chełm, Sędzia zawodowy, Przewodniczący – Sprawa karna przeciwko Danucie Pleczuk i Marianowi Jokiszowi z art. 46 ust. 1 Dekretu z dn. 12.12.1981 r. Oskarżeni o kontynuowanie działalności w zawieszonym NSZZ „Solidarność” przez to, że sporządzali i rozpowszechniali plakaty i ulotki tego związku o treści antypaństwowej.
– Buczyńska A. – Sąd Rejonowy – Chełm. Sędzia zawodowy,
Przewodniczący – Sprawa karna przeciwko Ryszardowi Pędzińskiemu, Małgorzacie Sieduszewskiej i Marianowi Kryłowiczowi. Oskarżeni o nie zaniechanie działalności związkowej w zawieszonym NSZZ „Solidarność” i kolportaż materiałów tego związku.
Przewodnicząca – Sprawa karna przeciwko Antoniemu Chorzewskiemu i Wojciechowi Kuźmie z art. 178 § 1 kk i art. 181 § 1 kk w zw. z art. 10 § 2 kk. Oskarżeni o pomówienie i znieważenie Prezesa Rady Ministrów PRL gen. Wojciecha Jaruzelskiego przez rozpowszechnianie jego fotografii z napisem „NAJEMNIK” w dn. 19.08.1982 r. na terenie Chełma.
– Kuźma Henryk – Sąd Rejonowy – Włodawa – Sędzia zawodowy, Przewodniczący – Sprawa karna przeciwko Krzysztofowi Górze, Stanisławowi Boruckiemu, Krzysztofowi Goławskiemu. Oskarżeni o to, że w okresie internowania sporządzali i kolportowali dokumenty, znieważające organa władzy PRL.
– Sadurski Z. – Sąd Rejonowy – Chełm – Sędzia zawodowy, Przewodniczący – Sprawa karna przeciwko Ryszardowi Jankowskiemu z art. 46 ust. 1 i 2 dekretu z dn. 12.12.1981 r. o stanie wojennym. Oskarżony o to, że będąc członkiem NSZZ „Solidarność” nie zaniechał działalności związkowej przez to, że sporządzał ulotki o treści nawołującej do przeprowadzenia w dn. 13-16.03.1982 r. akcji protestacyjnej w Chełmie.
– Chojnacka J. – Sąd Rejonowy – Wydział dla Nieletnich – Krasnystaw. Sędzia zawodowy, Przewodniczący – Sprawa karna przeciwko Joannie Kiszczak, Mariuszowi Stęgierskiemu, Małgorzacie Żurek i Beacie Książek z art. 237 kk. Oskarżeni o sporządzanie i kolportowanie ulotek o treści zniesławiającej organa MO.
– Kotowód Ryszard – Sąd Rejonowy – Wydział dla Nieletnich – Włodawa. Sędzia zawodowy, Przewodniczący – Sprawa karna przeciwko Andrzejowi Peruckiemu z art. 237 kk. Oskarżony o kolportaż ulotek o treści szkalującej PZPR i władze PRL.
– Piłat K. – Sąd Rejonowy – Chełm. Sędzia zawodowy, Asesor Sądu Rejonowego, Przewodniczący – Sprawa karna przeciwko Olgierdowi Sawie z art. 46 ust. 1 Dekretu z 12.12.1981 r. Oskarżony o kontynuowanie działalności w zawieszonym NSZZ „Solidarność” i przechowywanie ulotek tego związku na ter. Chełma.

ŁAWNICY:

– Berezecki Z. – Sąd Rejonowy – Chełm,
– Binio F. – Sąd Rejonowy – Chełm,
– Stempkowski R. – Sąd Rejonowy – Chełm,
– Drozda M. – Sąd Rejonowy – Chełm,
– Pawluk J. – Sąd Rejonowy – Chełm,
– Pawlas F. – Sąd Rejonowy – Chełm,
– Paździor F. – Sąd Rejonowy – Chełm,
– Milewski Edmund – Sąd Rejonowy – Włodawa,
– Panek Wiesław – Sąd Rejonowy – Włodawa,
– Przybylski J. – Sąd Rejonowy – Chełm,
– Szymanko J. – Sąd Rejonowy – Chełm,
– Zabłocka Ł. – Sąd Rejonowy – Chełm,
– Znajomska M. – Sąd Rejonowy – Chełm,
– Jaciuk A. – Sąd Rejonowy – Wydział dla Nieletnich – Krasnystaw,
– Sałamach B. – Sąd Rejonowy – Wydział dla Nieletnich – Krasnystaw,
– Gawroński Jan – Sąd Rejonowy – Wydział dla Nieletnich – Włodawa,
– Kapica Stanisław – Sąd Rejonowy – Wydział dla Nieletnich – Włodawa,
– Humień A. – Sąd Rejonowy – Chełm,
– Przyborski Z. – Sąd Rejonowy – Chełm

Dodaj komentarz Anuluj pisanie odpowiedzi