Kategoria: Podziemie antykomunistyczne

Autorką tekstu opartego na wspomnieniach ostatniego żyjącego żołnierza oddziału WiN por. „Młota”  jest Dominika Lubawska  uczennica klasy 3 Gimnazjum nr 6 w Chełmie. W roku szkolnym 2013_ 2014 realizowała projekt edukacyjny Skazany na karę śmierci w ramach ogólnopolskiego programu Kamienie Pamięci.  Bohaterem projektu był Wacław Prystupa „Piskorz”. Dominika pracowała też nad filmem,  który otrzymał nagrodę główną na Festiwalu Filmów Dokumentalnych w Gdyni Młodzi dla Historii w 2014 r. Czytaj dalej „Skazany na karę śmierci”

„Syrena” to jeden z najdzielniejszych żołnierzy oddziału  Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” por. Henryka Lewczuka „Młota”. To również jego kuzyn i przyjaciel z dzieciństwa. Czytaj dalej „Mieczysław Hawryluk „Syrena” (1923 – 2007)”

Wacław Bojarski był starszym, ale  o wiele mniej znanym bratem, kapitana Karola Bojarskiego „Wygi”, „Kosy”, jedynego  z Horodła Kawalera Krzyża Virtuti Militari,  bohaterskiego dowódcy podziemia antyniemieckiego i antysowieckiego w powiecie hrubieszowskim. Pochodził z niezwykle patriotycznej i zasłużonej dla Horodła rodziny Bojarskich. Oficer WP,  jeden z pierwszych organizatorów horodelskiej konspiracji i dowódca  oddziału zbrojnego AK – WiN.

Czytaj dalej „Por. Wacław Bojarski „Hucuł””

5 marca 1959 roku w Leśniczówce pod Chełmem w nierównej walce z funkcjonariuszami komunistycznej bezpieki i milicji poległ Tadeusz Hawryluk – ostatni na naszym terenie członek podziemia niepodległościowego. Czytaj dalej „Tadeusz Hawryluk – OSTATNI CHEŁMSKI NIEZŁOMNY”

6 kwietnia 1946 roku w walce z komunistami  poległ jeden z najwybitniejszych oficerów hrubieszowskiej konspiracji niepodległościowej Karol Bojarski „Wyga”. Pułkownik Marian Gołębiewski „Irka” cichociemny,  oficer  konspiracji antyniemieckiej i antykomunistycznej w Okręgu lubelskim AK – WiN i wieloletni więzień w PRL,  w relacji złożonej na moje ręce w 1991 roku  powiedział o nim:  „W wolnej Polsce widziałem go jako jedynego z grona  moich kilkudziesięciu  oficerów w korpusie generałów Wojska Polskiego. To był niezwykle utalentowany żołnierz i dowódca. Niestety przedwcześnie poległ w walkach z komunistami, a poza wąskim gronem  nas – kombatantów i starszych mieszkańców ziemi  hrubieszowskiej, którzy niejednokrotnie zawdzięczali  mu uratowanie życia, nikt o nim nie pamięta”.

Czytaj dalej „Kpt. Karol Bojarski „Wyga”, „Kosa” (1918 -1946).”

25 lutego 2014 roku po długiej chorobie zmarł ostatni  brat pułkownika Henryka Lewczuka „Młota” – Zenon.  W latach 1949 – 1951 członek organizacji antykomunistycznej PAP. Inżynier,  wieloletni nauczyciel,  człowiek  chełmskiej  „Solidarnośći”   i organizator w 1992 roku chełmskiego środowiska żołnierzy Zrzeszenia „Wolność i  Niezawisłość” .

Czytaj dalej „Śp. Zenon Lewczuk (1929 – 2014)”

Pamięci Mieczysława Padkowskiego „Grubego”

Przygotowując w lutym 2013 roku wystawę poświęconą  chełmskim żołnierzom podziemia antykomunistycznego  ani przez moment nie pomyślałem, że przyjdzie mi bronić zasadności umieszczenia biogramów i zdjęć oficerów  i żołnierzy, co do których istnieje całkowita pewność, że w działaniach Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” brali udział. Czytaj dalej „Duch bezpieki wiecznie żywy”

Poniżej sylwetki kilkudziesięciu oficerów i żołnierzy podziemia antykomunistycznego z Inspektoratu Chełmskiego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”. To tylko symboliczna reprezentacja postaci  wybranych z szeregów chełmskiego WiN i spośród przeszło 100 żołnierzy oddziału zbrojnego por. Henryka Lewczuka  „Młota” . Czytaj dalej „Chełmscy Żołnierze Wyklęci przez komunistów”

Oddział „Zemsty” należał do najliczniejszych i najlepiej zorganizowanych oddziałów podziemia narodowego na terenie powiatu chełmskiego. Powstał jesienią 1944 roku jako odpowiedź środowiska narodowego  na represje i zbrodnie sowieckie na naszym terenie. Trzon oddziału opierał się o ludzi z terenów Siedliszcza i okolicznych miejscowości, którzy w okresie okupacji niemieckiej byli zaangażowani w konspirację akowską i narodową. Dotychczas, niezbyt sobie przychylne te dwa nurty podziemia niepodległościowego, połączył wspólny wróg – okupant sowiecki, o tyle groźniejszy od niemieckiego, że w swojej walce z Polakami wykorzystywał miejscowy element – komunistów i zwykłych renegatów, którzy dla własnych korzyści garnęli się (na szczęście niezbyt licznie) do nowej komunistycznej władzy.

Czytaj dalej „Skład osobowy oddziału NSZ „Zemsty” – Eugeniusza Walewskiego z Siedliszcza.”